Çıkık ve Burkulmanın Tanımı

Çıkık, eklemi oluşturan kemik uçlarının yerinden oynaması;
burkulma ise eklem çevresindeki bağ ve dokuların zorlanması veya kısmen yırtılması durumudur.
Her iki durumda da eklem hareketi ağrılıdır ve şişlik, morarma görülebilir.

Not: Çıkık ve burkulmalarda yanlış müdahale kalıcı hasarlara yol açabilir.
Eklemi asla zorlamayın veya yerine oturtmaya çalışmayın.

Çıkık ve Burkulmanın Belirtileri

• Şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı

• Eklemin doğal şeklinde bozulma (özellikle çıkıkta)

• Şişlik, morarma ve hassasiyet

• Çıkık durumunda bazen eklemde “boşluk” hissi

İlk Yardımda Yapılması Gerekenler

🚫 Hareket Ettirmeyin

• Çıkık veya burkulma şüphesi varsa, eklemi sabit tutun.

• Kazazede o bölgeyi oynatmamalıdır.

❄️ Soğuk Uygulama Yapın

• Şişlik ve ağrıyı azaltmak için 15–20 dakika boyunca buz torbası koyun.

• Buzu doğrudan cilde temas ettirmeyin; bir bezle sarın.

🩹 Sabit Pozisyonda Destekleyin

• Eklemi bulunduğu pozisyonda bandaj veya sargı beziyle destekleyin.

• Kol çıkığında, kolu üçgen sargı ile gövdeye sabitleyin.

☎️ Tıbbi Yardım Çağırın (112)

• Özellikle omuz, kalça veya diz gibi büyük eklemlerdeki çıkıklar, yalnızca sağlık personeli tarafından yerine oturtulmalıdır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Çıkığı kesinlikle kendiniz yerine oturtmayın.

• Şişliği azaltmak için eklem yüksekte tutulmalıdır.

• Ağrı kesici veya krem kullanmadan önce mutlaka doktor önerisi alınmalıdır.

Kısa Özet

• Çıkık: Eklemin kemik uçlarının yerinden çıkmasıdır.

• Burkulma: Eklemi çevreleyen bağların zorlanması veya yırtılmasıdır.

• İlk yardımda: hareket ettirmemek, soğuk uygulamak, sabitlemek ve profesyonel yardım çağırmak esastır.