Motor ve Araç Tekniği
Tekerlekler ve Lastikler
Aracın yolla temasını sağlayan, frenleme ve yol tutuş performansını doğrudan etkileyen en önemli güvenlik bileşenleridir.
Tekerlek ve Lastiğin Görevi
Tekerlekler ve lastikler, aracın yol ile temasını sağlayan, sürüş konforu, güvenlik ve yol tutuş açısından hayati öneme sahip parçalardır. Motor gücü, fren kuvveti ve direksiyon hareketleri doğrudan bu noktada yola aktarılır.
Bir araçta lastikler, sadece yuvarlanmakla kalmaz; yolu kavrar, sarsıntıları emer ve sürüş dengesini sağlar.
Not: Aracın performansını, yakıt tüketimini ve fren mesafesini en çok etkileyen unsurlardan biri lastiklerin durumudur.
Tekerlek ve Lastiğin Yapısı
Tekerlek, jant ve lastik olmak üzere iki ana kısımdan oluşur.
Jant: Lastiğin takıldığı metal bölümdür. Çelik veya alüminyum alaşımlı olabilir. Alüminyum jantlar hafif ve estetik, çelik jantlar ise dayanıklıdır.
Lastik: Yol ile temas eden kauçuk yapılı parçadır. İçinde hava veya azot bulunur. Lastiğin esnekliği sayesinde yol bozuklukları emilir.
Lastiklerin temel bölümleri:
Dış sırt (dişli yüzey): Yol tutuşu sağlar, su tahliyesini kolaylaştırır.
Yanak: Lastiğin esnek kısmıdır; darbeleri emer.
Karkas: Lastiğe dayanıklılık ve şekil kazandıran iç yapıdır.
Çelik kuşak: Yüksek hızlarda lastiğin formunu korur.
Günlük örnek: Lastik basıncı düşük olduğunda araç fazla yakıt harcar ve direksiyon daha ağırlaşır.
Lastik Türleri ve Bakımı
Lastikler, kullanım amacına ve hava koşullarına göre farklılık gösterir:
· Yaz Lastiği: Kuru ve ılık havalarda en iyi performansı verir.
· Kış Lastiği: Soğuk ve karlı havalarda yol tutuşu artırır.
· Dört Mevsim Lastik: Farklı iklimlerde kullanılabilen ara tiptir.
· Radyal Lastik: Modern araçlarda yaygın olan, yanak kısmı esnek, yol tutuşu yüksek lastik türüdür.
Lastik bakımında dikkat edilmesi gerekenler:
Hava basıncı düzenli kontrol edilmelidir.
Aşınma derinliği 1,6 mm’nin altına düşmemelidir.
Dönüş yönü (rotasyon) periyodik olarak değiştirilmelidir.
Balans ve rot ayarları aksatılmamalıdır.
Not: Dengesiz aşınma, süspansiyon veya rot ayarının bozuk olduğunu gösterebilir.
Kısa Özet
Tekerlekler ve lastikler, aracın yol tutuşu ve sürüş güvenliği için temel unsurlardır.
Lastik, sırt, yanak, karkas ve kuşak gibi bölümlerden oluşur.
Doğru lastik seçimi ve düzenli bakım, yakıt tasarrufu ve güvenli sürüş sağlar.