Trafik ile İlgili Kuruluşlar
Araçların Tescili, Trafik Belgesi ve Muayeneleri
Bir aracın yasal olarak trafiğe çıkabilmesi için noter tarafından kayıt altına alınması (tescil), bu kaydı gösteren belgeyi (trafik belgesi) taşıması ve belirli aralıklarla teknik yeterlilik kontrolünden (muayene) geçmesidir.
Araç Tescilinin Amacı
Araç tescili, bir aracın resmi olarak devlet kayıtlarına geçirilmesi ve o araca ait hukuki sorumluluğun belirlenmesi işlemidir. Tescil işlemiyle aracın plaka numarası, ruhsatı (trafik belgesi) ve sahip bilgileri belirlenir.
Bu sayede araçların kimliği netleşir, trafik düzeni ve güvenliği sağlanır.
Not: Tescil, aracın “nüfus cüzdanı” gibidir — tescilsiz araç trafiğe çıkamaz.
1. Araçların Tescili (Kayıt İşlemleri)
Türkiye’de trafiğe çıkan her motorlu araç, satın alındığı tarihten itibaren 3 ay içinde tescil edilmelidir.
Tescil işlemleri, Noter ve Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) sistemleri üzerinden yapılır.
Araca ait plaka, bulunduğu ilin trafik tescil birimi tarafından verilir.
Tescil sırasında gerekli belgeler:
o Fatura veya satış belgesi
o Kimlik ve adres bilgileri
o Zorunlu trafik sigortası poliçesi
o Ödenmiş vergi makbuzları
🟩 Kural: Tescilsiz, yani plakasız hiçbir araç karayoluna çıkamaz.
2. Trafik Belgesi (Ruhsat)
Trafik belgesi, aracın kimliğini ve sahibini gösteren resmî belgedir.
Bu belgede aracın markası, modeli, motor numarası, plaka, rengi ve sahibi bilgileri yer alır.
Ruhsat araçta bulundurulmak zorundadır.
Ruhsat olmadan araç kullanmak yasaktır ve idari para cezası uygulanır.
Not: Araç satıldığında, yeni sahibin ruhsatı kendi adına düzenletmesi gerekir.
3. Araçların Muayeneleri (Teknik Kontroller)
Araç muayenesi, aracın teknik olarak trafiğe elverişli olup olmadığının kontrol edilmesidir.
Bu kontroller TÜVTÜRK istasyonlarında yapılır.
Muayene Süreleri:
Otomobiller ve özel araçlar: İlk 3 yaş sonunda, sonra her 2 yılda bir
Ticari araçlar (otobüs, kamyon, minibüs): Her yıl
Resmî araçlar: Her yıl
Muayenede Kontrol Edilen Başlıca Noktalar:
Fren sistemi
Lastikler, direksiyon ve süspansiyon
Işık, sinyal ve elektrik donanımı
Egzoz emisyonu
Şasi, cam, silecek ve emniyet donanımları
🟩 Kural: Muayenesi yapılmamış araçla trafiğe çıkmak yasaktır ve ceza uygulanır.
4. Muayenesiz veya Tescilsiz Araç Kullanmanın Sonuçları
Tescilsiz araç: Trafikten men edilir, plakası sökülür.
Ruhsatsız veya ruhsat bulundurmadan araç kullanmak: Para cezası uygulanır.
Muayenesiz araç: Sürücüye idari para cezası verilir ve araç muayene yapılana kadar trafikten men edilir.
Not: Trafikte güvenlik sadece sürücüye değil, aracın bakım ve kontrolüne de bağlıdır.
5. Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü
Çevre kirliliğini önlemek amacıyla, araçlar her muayene öncesi egzoz emisyon ölçümü yaptırmak zorundadır.
Ölçüm geçerlilik süresi 1 yıldır (ticarilerde 1 yıl, özel araçlarda 2 yıl).
Ölçüm yaptırmayan araç sahiplerine çevre cezası uygulanır.
Kısa Özet
Araç tescili, aracın resmî kayda alınmasıdır; plakasız araç trafiğe çıkamaz.
Trafik belgesi (ruhsat) araçta bulundurulmalı, satış sonrası yenilenmelidir.
Araç muayenesi, trafiğe uygunluğu denetler; muayenesiz araç kullanımı yasaktır.
Tescil, belge ve muayene; güvenli ve yasal araç kullanımının temel şartlarıdır.