Trafikte Yayaların Önemi

Trafik yalnızca araçlardan ibaret değildir; herkes bir gün yaya olur. Bu nedenle yayaların trafik içindeki güvenliği, sürücülerin dikkatinden ve yayaların kurallara uymasından doğrudan etkilenir.
Yayalar, karayolunun en savunmasız kullanıcılarıdır; bu yüzden öncelikli ve korunması gereken grup olarak kabul edilirler.

Not: Trafikte en güçlü değil, en savunmasız olan korunur — bu yüzden yaya önceliği esastır.

1. Yayaların Kullanabileceği Alanlar

• Yayalar, kaldırımda veya yaya yolunda yürümelidir.

• Kaldırım yoksa, yolun kenarından (gidiş yönüne göre sol taraftan) yürümelidirler.

• Bisiklet yolu, araç yolu veya otoyol yayalar için uygun değildir.

🟩 Kural: Otoyollarda ve erişme kontrollü yollarda yürümek, durmak ve karşıdan karşıya geçmek yasaktır.

2. Karşıdan Karşıya Geçme Kuralları

• Yayalar, yaya geçidi, okul geçidi veya trafik ışığı olan yerlerden geçmelidir.

• Bu alanlar yoksa, karşıya geçmeden önce sağa, sola ve tekrar sağa bakarak trafik kontrol edilmelidir.

• Yaya yeşil ışığı yanmadan geçilmemelidir.

• Sürücü kırmızı ışıkta dursa bile, yayalar ani koşu veya dikkatsiz geçiş yapmamalıdır.

Not: “Yaya önceliği var” demek, “dikkatsizce geçebilirim” anlamına gelmez; güvenli geçiş birlikte sağlanır.

3. Yayaların Yasak Olduğu Davranışlar

• Araçların önünden, arkasından veya park hâlindeki araçların arasından aniden yola çıkmak yasaktır.

• Yolda oynamak, durmak, oturmak veya araçlara tutunmak tehlikelidir.

• Köprü, tünel ve otoyollarda yürümek kesinlikle yasaktır.

• Trafik akışını engelleyecek veya sürücülerin dikkatini dağıtacak davranışlardan kaçınılmalıdır.

🟩 Örnek: Servis aracından indikten sonra aracın önünden geçmek yerine, arkasından dolanmak güvenlidir.

4. Sürücülerin Yayalara Karşı Sorumlulukları

• Yaya geçidinde veya okul geçidinde yayalara mutlaka öncelik verilmelidir.

• Dönüş yapan araçlar, karşıya geçen yayaları beklemelidir.

• Görme veya bedensel engelli yayalara karşı daha dikkatli olunmalıdır.

Not: “Bir yaya yolun kenarında bekliyorsa, o geçmek istiyordur.” Bu durumda hız kesmek ve durmaya hazırlıklı olmak gerekir.

5. Yaya Geçitlerinde Güvenlik Önlemleri

• Gece veya sisli havalarda reflektif kıyafet giymek veya el feneri kullanmak görünürlüğü artırır.

• Okul önlerinde görevli trafik polisi veya geçit görevlisinin işaretlerine uyulmalıdır.

• Çocuklara erken yaşta trafikte yaya bilinci kazandırmak, kazaları önlemenin en etkili yoludur.

Kısa Özet

• Yayalar kaldırımda yürümeli, karşıya yalnızca yaya geçidinden ve yeşil ışıkta geçmelidir.

• Yolda aniden çıkmak, oyun oynamak veya otoyolda yürümek yasaktır.

• Sürücüler, özellikle geçitlerde ve okul bölgelerinde yayalara öncelik vermekle yükümlüdür.

• Trafikte yaya güvenliği, hem sürücünün dikkati hem de yayanın bilinçli davranışıyla sağlanır.