Kavşaklarda Geçiş Hakkının Önemi

Kavşaklar, farklı yönlerden gelen araçların kesiştiği noktalardır ve trafik kazalarının en sık yaşandığı yerlerden biridir. Bu nedenle, hangi aracın önce geçeceğini belirleyen “ilk geçiş hakkı” kurallarını bilmek hayati önem taşır.
Kurallar, karışıklığı önler, trafik akışını düzenler ve güvenliği sağlar. Ancak geçiş hakkı “öncelik kazanma” değil, trafikte saygı ve dikkatle ilerleme hakkıdır.

Not: Geçiş hakkına sahip olsanız bile, diğer sürücü bu hakkı ihlal ediyorsa mutlaka durarak kazayı önleyin.

Kavşak Türleri

Kavşaklarda geçiş hakkı kuralı, kavşağın türüne göre değişebilir:

• Işıklı kavşaklar: Işık sinyalleri geçişi belirler.

• Görevli bulunan kavşaklar: Trafik görevlisinin işaretleri geçerlidir.

• Kontrolsüz kavşaklar: Işık veya görevli yoktur; geçiş hakkı kurallara göre belirlenir.

Kontrolsüz Kavşaklarda İlk Geçiş Hakkı

1. Ana Yol – Tali Yol İlişkisi

• Ana yolda seyreden araçların geçiş hakkı vardır.

• Tali yoldan gelen araçlar “Yol ver” veya “Dur” levhasına uyarak ana yoldaki araçları beklemelidir.

🟩 Örnek: Tali yoldan çıkan araç, ana yoldaki aracı beklemek zorundadır.

2. Eşdeğer (Aynı Düzeyde) Yolların Kesiştiği Kavşaklar

• Her iki yol da tali veya benzer öneme sahipse, sağdan gelen araca geçiş hakkı verilir.

• Bu kural, “Sağdakine yol ver” ilkesi olarak bilinir.

Not: Bu kuralın istisnası, tramvay ve öncelikli araçlardır.

3. Dönüş Yapan Araçlar

• Sola dönen araçlar, karşıdan gelen ve düz giden araçlara yol vermelidir.

• Sağa dönen araçlar, dönüş yaparken yaya ve bisikletlilere dikkat etmelidir.

🟩 Kural: Dönüşte daima “düz giden araç” önceliklidir.

4. Tramvay ve Geçiş Üstünlüğü Olan Araçlar

• Tramvaylar kavşaklarda her zaman ilk geçiş hakkına sahiptir.

• Ambulans, itfaiye, polis gibi geçiş üstünlüğü olan araçlara da mutlaka yol verilmelidir.

Not: Siren ve tepe lambası açık geçiş üstünlüğü araçlarına yol vermemek ciddi cezaya tabidir.

5. Dönel (Göbekli) Kavşaklarda

• Kavşağa önce giren araç önceliklidir.

• Ancak bazı kavşaklarda “Dönel kavşaktaki araç öncelikli” levhası bulunabilir; bu durumda kavşak içindeki araçlara yol verilmelidir.

🟩 Kural: Levhaları ve zemindeki ok işaretlerini mutlaka takip edin.

Yayaların Geçiş Hakkı

• Işıklı kavşaklarda yeşil yanan yayalar önceliklidir.

• Sürücüler, dönüş yaparken geçit üzerindeki yayalara yol vermek zorundadır.

Kısa Özet

• Ana yolda olan araç, sağdan gelen araç ve tramvay/geçiş üstünlüğü araçları önceliklidir.

• Sola dönen araç, düz gelen araca yol vermelidir.

• Kavşaklarda acele etmek yerine, “önce kim geçmeli?” sorusunu sormak güvenliği sağlar.